معرفی رشته شیمی کاربردی ( تحصیل، درآمد، گرایش ها، مشاغل )
شیمی کاربردی رشتهی معروفی است، اما کمتر دانشآموزی شناخت کافی از شرایط تحصیل، بازار کار و شرح وظایف آن دارد. دانشآموزان از طریق هر دو کنکور تجربی و ریاضی شرایط پذیرش در این رشته و تحصیل تا مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری شیمی کاربردی را دارند. اما این رشته در نزد داوطلبین گروه تجربی محبوبتر و تقاضا برای آن بیشتر است. ولی تا چه اندازه با زمینههای علمی و فعالیتهای شغلی تا بازار کار رشته شیمی کاربردی آشنا هستید؟
رشته شیمی کاربردی یکی از گرایشهای اصلی شیمی در سطح دانشگاهی است که برای مطالعه و بررسی کاربردهای علم شیمی در صنعت و زندگی روزمره تدریس میشود. در طول تحصیل این رشته یاد میگیرید که چگونه از علم شیمی برای حل مسائل و بهبود فرایندها در صنایع مختلف استفاده کنید. فارغالتحصیلان رشته شیمی کاربردی میتوانند در بسیاری صنایع، انواع آزمایشگاه کنترل کیفیت محصولات صنعتی، صنایع غذایی، دارویی، پلیمری و… مشغول بهکار شوند. با این حال اگر قصد ادامه تحصیل در رشته شیمی کاربردی را دارید، در این مقاله از یاوران دانش همراه ما شوید.
- بخوانید
تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی
دوره کارشناسی رشته شیمی کاربردی از ۱۳۷ واحد درسی تشکیل شده و دانشجویان این رشته موظف هستند تا در طول ۴ سال تمام این واحدهای درسی عمومی، پایه، اصلی و تخصصی را بگذرانند. دروس عمومی رشته شیمی کاربردی با دیگر رشتهها مشترک است. اما درسهایی از قبیل شیمی عمومی، ریاضی عمومی و فیزیک عمومی به همراه آزمایشگاه در جمع دروس پایه این رشته قرار دارند. تمام دانشجویان رشته شیمی کاربردی نیز موظف هستند که دروس اصلی مانند معادلات دیفرانسیل، شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک و شیمی معدنی را در واحدهای مختلف بگذرانند. دروس تخصصی نیز به قرار زیر هستند:
- اصول محاسبات شیمی صنعتی
- شیمی صنعتی ۱ و ۲
- اصول تصفیه آب و پسابهای صنعتی
- خوردگی فلزات
- آزمایشگاه شیمی صنعتی
علاوهبر تمام درسهای قید شده هر دانشجو در طول تحصیل رشته شیمی کاربردی موظف است تا ۱۲ واحد درس اختیاری مانند طیفسنجی مولکولی، شیمی کوانتومی، شیمی صنایع معدنی، شیمی پلیمر و تکنولوژی رنگ و خیلی درسهای دیگر را سپری نماید.
گرایشهای کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته شیمی کاربردی کداماند؟
دانشجویان رشته شیمی کاربردی تا مقطع کارشناسی مسیر مشترکی را سپری میکنند. در واقع این رشته تا مقطع کارشناسی یکی از گرایشهای اصلی در کنار شیمی محض است. اما در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری با طیف بسیار بزرگتری از انواع گرایشها روبهرو هستند. تا جاییکه هر دانشجو میتواند مسیر بسیار متفاوت مقاطع تکمیلی را سپری کند. گرایشهای کارشناسی ارشد شیمی کاربردی بحثهای کاملاً تخصصی و البته صنعت محور در زمینههای گوناگون شیمی آلی، معدنی، زیست فناوری، شیمی فیزیک و یا نانو شیمی است. این گرایشها در مقطع کارشناسی ارشد شیمی کاربردی به قرار زیر هستند:
- بخوانید
کارشناسی ارشد شیمی آلی
شیمی آلی تقریباً مهمترین و پرتقاضاترین گرایش ارشد رشته شیمی کاربردی است که به سنتز مواد آلی در صنایع مختلف میپردازد. این گرایش در صنایع بسیار زیادی از قبیل تولید رنگ، انواع دارو، انواع پلاستیکها، تولید لاستیک، صنایع پالایشگاهی، کاغذ و حتی صنایع غذایی کارایی دارد. بخش پررنگی از این گرایش مربوط به صنایع پلیمری است. فارغالتحصیلان شیمی آلی توان علمی و کاربردی کافی برای سنتز پلیمرهای جدید، اصلاح ساختار پلیمرها و استفاده از آنها در صنایع گوناگون را دارند.
کارشناسی ارشد شیمی معدنی
هر آنچه از دستاوردهای معدنی سراغ دارید، محصول تلاش علمی کارشناسان این رشته شیمی کاربردی است. فارغالتحصیلان شیمی معدنی فرصت فعالیتهای علمی، پژوهشی و کار در آزمایشگاههای کنترل کیفی شیمی در انواع صنایع معدنی را دارند. توانایی علمی این افراد در زمینههای گوناگون استخراج مواد معدنی، کاتالیزورها، ترکیبات معدنی، تولید مواد شوینده، صنایع غذایی، صنایع فلزی، پزشکی و استخراج فلزات و… کارایی دارد.
کارشناسی ارشد شیمی فیزیک
گرایش شیمی فیزیک بیشتر در زمینههای تحقیقاتی و شرکتهای دانش بنیان مورد توجه قرار میگیرد. فارغالتحصیلان این گرایش رشته شیمی کاربردی در زمینه بررسی واکنشهای شیمیایی و ایجاد تعادل در واکنشهای پیچیده فعالیت میکنند. تعیین تعادلهای فازی، بحثهای تغییرات انرژی در زنجیره واکنش شیمیایی، الکتروشیمی و… از دیگر زمینههای علمی، تحقیقاتی و فضای کاری این متخصصین است. بازار کار شیمی کاربردی در گرایش شیمی فیزیک در سطح مطالعات نوین و شرکتهای دانش بنیان قرار میگیرد.
کارشناسی ارشد نانو شیمی
نانوشیمی همان شیمی آلی، تجزیه و یا معدنی است که مطالعات خود را تا دنیای بسیار کوچک نانو گسترش دادهاند. بیشترین بازار کار این گرایش نیز در زمینه تولید انواع پلیمرهای جدید، رنگها و هر نوع ساختار نانو محور است. فعالیت در زمینههای مختلف مهندسی شیمی بخشی از آینده شغلی این عده فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد شیمی کاربردی است.
کارشناسی ارشد شیمی دارویی
دانشجویان شیمی در این گرایش تمام تلاش خود را میکنند تا از انواع ترکیبات شیمیایی و سنتز مواد مختلف برای توسعه صنعت دارویی استفاده کنند. شیمی دارویی در امتداد زیست شیمی قرار میگیرد و فعالیتهای گسترده همسو با دانشجویان در مقاطع گوناگون داروسازی را دنبال میکنند. اگرچه بخش بزرگی از مطالعات شیمی دارویی با داروسازی یکسان است، اما در ماهیت شغلی متفاوت هستند. این رشته در مقاطع بالاتر و برای تحصیل دوره دکتری نیز به گرایشهای متنوع دیگری از قبیل شیمی آلی دارویی، شیمی معدنی دارویی، زیست شیمی دارویی، شیمی سرطان و… تفکیک میشود.
کارشناسی ارشد شیمی پلیمر
شیمی پلیمر از جمله گرایشهای محبوب و بسیار کاربردی در مقطع ارشد و دکتری است. دانشجویان در این گرایش انواع روشهای ساخت درشت مولکولها و ساختارهای متنوع پلیمری را فرا گرفته و در عین حال تلاش میکنند تا روشهای نوین برای تولید ساختارهای درشت مولکولی و پلیمرها را ارائه دهند. بازار کار این گرایش در زمینههای مهندسی شیمی و عموم صنایع وابسته به تولید محصولات پلیمری است.
کارشناسی ارشد شیمی تجزیه
از گرایشهای مهم در دوره کارشناسی ارشد شیمی کاربردی است که روشهای جداسازی، شناسایی و بررسی کمی اجزای طبیعی و یا مصنوعی یک ماده را در بر میگیرد. بازار کار شیمی کاربردی گرایش تجزیه در صنایع تولید محصولات شیمیایی بر پایه مواد اولیه سنگین است. در عین حال متخصصین این گرایش از مهارت علمی در زمینه تفکیک مواد و تولید محصولات جدید شیمیایی برخوردار هستند.
- بخوانید
مهارتهای مورد نیاز برای تحصیل در رشته شیمی کاربردی
شیمی کاربردی یک رشته دانشگاهی درگیر با انواع علوم است. اگرچه به ظاهر نام این رشته شیمی است؛ اما در عمل دانشجویان در طول دوره کارشناسی و خصوصاً کارشناسی ارشد مطالعاتی در علوم فیزیک، ریاضی، زیست و داروسازی نیز دارند. برای آغاز تحصیل در این رشته باید از مهارتها و تواناییهای علمی، عملی و تحلیلی برخوردار باشید.
علاقه به شیمی اولین چیزی است که به آن نیاز دارید. اما صرفاً با علاقهمندی نمیتوانید در این رشته چند وجهی موفق شوید. چرا که باید علاقه کافی به مطالعه دروس ریاضیات و فیزیک نیز داشته باشید و بتوانید ارتباط میان این علوم در فرایندهای مختلف شیمیایی را تحلیل کنید. کمتر رشتهای را سراغ داریم که دانشجویان آن ملزم به تحلیل دادهها در چند علوم متفاوت مثل شیمی و فیزیک هستند. برای موفقیت در رشته شیمی کاربردی باید:
- از توانایی حل مسئله برخوردار باشید.
- علاقه و استعداد کافی در رشته شیمی و دیگر علوم مانند فیزیک داشته باشید.
- مهارت کافی در انجام کارهای دقیق با توجه کامل به جزئیات داشته باشید.
- به مهارتهای ارتباطی برای توضیح و تهیه گزارشهای علمی در کنار توانایی کار تیمی برای حضور در پروژههای شیمی کاربردی نیاز دارید.
- از تسلط خوب بر زبان انگلیسی در کنار مهارتهای آزمایشگاهی و محاسباتی نیز برخوردار باشید.
آشنایی با مشاغل مرتبط رشته شیمی کاربردی
در دنیایی که انواع محصولات بر پایه فرآوری معدنی و یا سنتز پلیمری تولید میشوند و انواع داروها برای توسعه علوم پزشکی در راه هستند قطعاً به رشتههای دانشگاهی مانند شیمی کاربردی نیاز داریم. شیمی کاربردی پل ارتباط دهنده علم شیمی با صنایع مختلف و یکی از صنعتیترین رشتههای پایه دانشگاهی است. با این حال ضعفهای صنعتی در برخی از حوزهها باعث شده تا فارغالتحصیلان این رشته گاهاً با چالشهایی در بازار کار شیمی کاربردی روبرو شوند. اما فارغالتحصیلان دوره کارشناسی این رشته و طبیعتاً گرایشهای تخصصی ارشد این رشته از پتانسیل بالا برای حضور در صنایع مختلف برخوردار هستند. مشاغلی مانند:
انواع آزمایشگاههای کنترل کیفیت
کارشناس کنترل کیفی مهمترین فرصت شغلی شیمی کاربردی است. در این شغل کارشناس شیمی کاربردی در جستجوی ماده جدید و یا روش نوین سنتز واکنشهای شیمیایی نیست. بلکه قرار است تا کیفیت مواد و محصولات تولید شده در خط تولید صنایع مختلف را ارزیابی کند. نظارت و بررسی کیفیت محصولات وظیفه اصلی این شغل است که با توجه به نوع محصول زمینههای اجرایی متفاوتی دارند.
کارشناس صنایع پلاستیک و رنگ
با مدرک کارشناسی و ارشد رشته شیمی کاربردی میتوانید در سطوح مختلف تولید، فرمولاسیون و کنترل کیفیت صنایع پلاستیک و تولید انواع پلیمرها، رنگها و رزینها فعالیت کنید. بخشی از این مشاغل مربوط به توسعه و تهیه فرمولاسیونهای جدید است. با این حال اکثر مشاغل این صنعت در زمینه کنترل کیفی انواع پلیمرها و ترکیبات شیمیایی انواع رنگها است.
- بخوانید
کارشناس صنایع بهداشتی
با رشته شیمی کاربردی پتانسیل خوبی برای جذب در انواع صنایع بهداشتی از قبیل تولید انواع شوینده و لوازم آرایشی و بهداشتی دارید. تمام کارخانههای فعال در زمینه تولید محصولات آرایشی برای کنترل کیفی محصولات خود، تولید محصولات جدید، ارتقای محصولات قدیمی و در کل تداوم خط تولید محصولات بهداشتی به حضور کارشناسان شیمی کاربردی نیاز دارند.
کارشناس صنایع غذایی
نظارت بر کیفیت خوراکیها بخشی برجسته در صنایع غذایی است. در حال حاضر انواع محصولات غذایی به شکل بستهبندی شده و یا فرآوری شده عرضه میشوند که لازم است سطح سلامت و کیفیت این خوراکیها در همه حال بررسی گردد. یک کارشناس شیمی کاربردی میتواند در بخش فرمولاسیونهای جدید، روشهای بستهبندی، انتخاب افزودنیها و در نهایت بررسی و کنترل کیفیت در این صنایع فعالیت کند.
کارشناس صنایع نفت و گاز
فارغالتحصیلان رشته شیمی کاربردی این فرصت را دارند که به عنوان کارشناس تولید مواد پتروشیمی و کنترل کیفیت فرآوردههای نفتی در بخشهای مختلف صنایع پتروشیمی فعالیت کنند.
علاوهبر تمام صنایعی که ذکر کردیم، هر کارشناس رشته شیمی کاربردی از فرصتهای بسیار خوب شغلی برای استخدام در صنایع چرمسازی، نساجی، شیشه، سرامیک و داروسازی برخوردار است. همچنین میتوانند به عنوان دبیر، جذب دانشگاهها و مدارس شده و در بدنه آموزش دروس شیمی فعالیت کنند. در عین حال از قابلیتهای کافی برای کارآفرینی جهت تولید فرآوردههای شیمیایی و بازاریابی برخوردار هستند.
درآمد فارغالتحصیلان رشته شیمی کاربردی
درآمد کارشناس رشته شیمی کاربردی به عوامل مختلفی بستگی دارد. اکثر فارغالتحصیلان این رشته جذب صنایع شده و به عنوان کارشناس کنترل کیفی در کارخانجات مختلف فعالیت میکنند. از این رو درآمد آنها وابسته به سیاست حقوق دهی شرکتها متغیر است. اگر قرار باشد تا کارمند کنترل کیفی کارخانه شوید، درآمد شما از حداقل حقوق پایه کار به بالا را شامل میشود.
محدوده درآمد به مهارتها، درجه علمی، نوع صنعت و موقعیت جغرافیایی وابسته است. اما بخش دیگری از فارغالتحصیلان رشته شیمی کاربردی در تلاش برای ایجاد کسبوکارهای پویا و مستقل هستند. در این صورت درآمدزایی وابسته به نوع محصولی که تولید کرده و عرضه میکنید، تعیین میشود. اما در کل رشته شیمی کاربردی را باید به عنوان یک رشته میان رده در سطوح مختلف تحصیلات آکادمیک معرفی کنیم که پتانسیل درآمدزایی متوسطی دارد.
- بخوانید
بهترین دانشگاههای ایران رشته شیمی کاربردی
رشته شیمی کاربردی در اکثر دانشگاههای کشور ارائه میشود. اما بهترین دانشگاههای کشور در زمینه رشته شیمی کاربردی را باید از میان دانشگاههایی جستوجو کنید که زمینه فعالیت صنعتی در علوم شیمی دارند. بهرهمندی از دانشکده تخصصی شیمی و یا ارائه دیگر رشتههای وابسته به شیمی مانند مهندسی شیمی، مهندسی نفت و… نیز در اینباره نقش دارند. به هر حال اگر علاقه دارید تا رشته شیمی کاربردی را در دانشگاهی معتبر با سطح علمی بالا سپری کنید، به دنبال مراکز علمی باشید که تنوع کامل از گرایشهای مختلف کارشناسی ارشد را ارائه نماید. مانند دانشگاههای:
دانشگاه صنعتی شریف
این دانشگاه سطوح بالای علمی در زمینههای گوناگون مهندس شیمی را در اختیار دارد و همه ساله مقالات متعددی منتشر میکند. البته فقط داوطلبین ریاضی و فیزیک میتوانند در رشته شیمی کاربردی این دانشگاه پذیرش شوند.
دانشگاه امیرکبیر
این دانشگاه از معدود دانشگاههای ایران است که دانشکده شیمی مستقل، فعال و کاملاً مجهز دارد. البته تنها داوطلبین کنکور ریاضی شانس پذیرش در رشته شیمی کاربردی این دانشگاه را دارند.
دانشگاه تهران
دانشکده شیمی این دانشگاه، قدیمیترین دانشکده علوم شیمی در میان تمام دانشگاههای ایران است. این دانشکده امکانات خوب و اساتید برجستهای را در اختیار دارد.
دانشگاه اصفهان
دانشگاه اصفهان نیز از جمله مراکز علمی است که دانشکده شیمی مستقل با امکانات پژوهشی مناسب در اختیار دارد.
علاوهبر این دانشگاهها، برای تحصیل رشته شیمی کاربردی میتوانیم از دانشگاههای علم و صنعت ایران، تبریز، شیراز، فردوسی مشهد، گیلان، بوعلی همدان و نوشیروانی بابل نیز یاد کنیم که همگی اعتبار خوب، گرایشهای مختلف و آزمایشگاههای تخصصی علوم مختلف شیمی خصوصاً شیمی کاربردی را در اختیار دارند.
شرایط مهاجرت با رشته شیمی کاربردی چگونه است؟
مگر میشود رشته مهمی مانند شیمی کاربردی تقاضای جهانی نداشته باشد! در همه جای دنیا انواع صنایع وابسته به تولیدات شیمیایی فعالیت میکنند و انواع محصولات از غذا و دارو گرفته تا صنایع فلزی و پتروشیمی فعال هستند. همهی این صنایع در سراسر دنیا به حضور تخصصی کارشناسان شیمی کاربردی نیاز دارند. شیمی کاربردی از مهمترین دورههای تحصیلی در تمام دانشگاههای دنیا است. با این حال اپلای برای تحصیل و مهاجرت از طریق رشته شیمی کاربردی تابع شرایط خاصی است.
برای اپلای در مقطع کارشناسی شیمی کاربردی یک دانشگاه معتبر به نمرات بالا در دروس شیمی، ریاضی و فیزیک نیاز دارید. در عین حال اگر کارشناس رشته شیمی کاربردی هستید، برای ادامه تحصیل تا مقطع کارشناسی ارشد، کسب معدل بالا در مقطع کارشناسی و ارائه رزومه قوی همراه با سوابق پژوهشی کاملاً تأثیرگذار است.
ارائه انگیزه نامه، توصیهنامه و مدارک زبان از قبیل TOFEL و یا IELTS نیز الزامی است. البته حداقل نمره مدرک زبان در دانشگاههای مختلف و کشورهای مختلف متفاوت است. دانشگاهها در کشورهایی مانند کانادا، آمریکا، انگلستان، فرانسه، ژاپن و حتی چین از بهترینها برای تحصیل در این رشته هستند.
بهترین دانشگاه های خارجی برای تحصیل رشته شیمی کاربردی
فهرست کردن چند دانشگاه خارجی برای تحصیل در رشته شیمی کاربردی چندان ساده نیست. مهاجرت تحصیلی از طریق رشتههای شیمی و یا مهندسی شیمی در کانون توجه بسیاری از دانشجویان قرار دارد. تمام دانشگاههای برتر در کشورهای صنعتی نیز این رشته را در مقطع کارشناسی و گرایشهای گوناگون کارشناسی ارشد ارائه میکنند. اما برترین دانشگاههای جهان برای تحصیل در شاخههای مختلف علوم شیمی به قرار زیر هستند:
- دانشگاه MIT در آمریکا
- دانشگاه استنفورد آمریکا
- دانشگاه کمبریج انگلستان
- دانشگاه آکسفورد انگلستان
- دانشگاه ETH زوریخ در سوئیس
- دانشگاه برکلی در کالیفرنیا آمریکا
این فهرست بر پایه برترین دانشگاههای جهان است. قطعاً تحصیل در این دانشگاهها آرزوی هر کسی است، ولی احتمال آنکه از چنین دانشگاههایی پذیرش بگیرید، خیلی کم است. در این میان بهتر است با دیگر دانشگاههای خوب در زمینه تحصیل گرایشهای مختلف شیمی آشنا شوید.
- بخوانید
بهترین دانشگاههای کانادایی برای تحصیل شیمی کاربردی
دانشگاه تورنتو با در اختیار داشتن دانشکده شیمی قدرتمند و معرفی چند نوبل علمی بهترین مرکز دانشگاهی کانادایی برای تحصیل شیمی کاربردی است. دانشگاه بریتیش کلمبیا، مک گیل، آلبرتا و واترلو از دیگر مراکز علمی و دانشگاهی معتبر این کشور هستند.
بهترین دانشگاههای آلمانی برای تحصیل شیمی کاربردی
آلمان قدرتمندترین اقتصاد اروپا در زمینه تولید محصولات شیمیایی است و دانشکدههای قدرتمند شیمی در دانشگاههای معتبری همچون دانشگاه مونیخ، هایدلبرگ، فرایبورگ، برلین و توبینگن در اختیار دارد.
بهترین دانشگاههای ترکیه برای تحصیل شیمی کاربردی
دانشگاههای ترکیه همیشه از مقاصد ایدهآل برای مهاجرت تحصیلی هستند. اگر قصد تحصیل شیمی کاربردی در این کشور را داشته باشید، تحصیل در دانشگاههای بوغازیچی، فنی خاورمیانه، استانبول، سابانچی، کچ و البته دانشگاه آنکارا را توصیه میکنیم.
هزینه تحصیل شیمی کاربردی در خارج از کشور
هزینه تحصیل رشته شیمی کاربردی در خارج از کشور کاملاً متغیر است و با توجه به فاکتورهای گوناگون بین چند هزار دلار الی ۳۰ هزار دلار در هر سال متغیر است. البته به این مقدار هزینههای زندگی دانشجویی را اضافه کنید. اما رشته شیمی کاربردی از جمله رشتههای متوسط دانشگاهی است که هزینه تحصیل در آن در مقایسه با رشتههای علوم پزشکی و پیراپزشکی کمتر است. با این حال هزینه تحصیل در رشته شیمی کاربردی به فاکتورهای گوناگونی بستگی دارد. مانند:
کشور مقصد
انتخاب کشور مقصد نقشی تعیین کننده در هزینههای تحصیل دانشگاهی دارد. در کل این هزینهها در کشورها مانند آمریکا و یا کانادا بسیار بیشتر از تحصیل در کشورهای اروپایی مانند ایتالیا و یا آلمان است.
نوع دانشگاه
اینکه در چه نوع دانشگاه دولتی و یا خصوصی تحصیل کنید و یا اعتبار دانشگاه محل تحصیل شما چقدر باشد، هزینههای دانشگاهی از جمله شهریه کاملاً متغیر است.
سطح تحصیلی
هزینه تحصیل شیمی کاربردی از مقطع کارشناسی تا کارشناسی ارشد و البته دکتری کاملاً متفاوت است. اما در مقاطع بالاتر خصوصا دکتری شانس دریافت بورسیه تحصیلی دارید که در این صورت هزینهها به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
هزینههای زندگی
زندگی دانشجویی حتی در سادهترین حالت نیز هزینههایی دارد که نمیتوانید آن را پشت گوش اندازید. تهیه مسکن، غذا، حملونقل عمومی، بیمه و… از جمله هزینههای زندگی هستند که به هر حال تأثیر عمیق در هزینههای تحصیل دانشگاهی دارند.
درآمد رشته شیمی کاربردی در جهان
درآمد رشته شیمی کاربردی در ایران معمولی است. اگر بخواهید به عنوان کارمند واحد آزمایشگاه و یا تحقیق و توسعه در شرکتهای مختلف کار کنید، بازه حقوقی معین و نسبتاً معمولی از حداقل حقوق اداره کار تا نهایت ۲ و یا 3 برابر حقوق اداره کار را دریافت خواهید کرد. مگر آنکه فردی با سابقه بالا و جایگاه مدیریتی در مجموعه باشید. اما رشته شیمی کاربردی در سطح بینالمللی تبدیل به یکی از پولسازترین رشتهها شده است. هر اندازه کشوری صنعتیتر باشد، به متخصصین این رشته نیاز جدی دارد و سطح درآمد رشد چشمگیری پیدا میکند.
جدول متوسط درآمد سالیانه کارشناس شیمی کاربردی
نام کشور | درآمد سالیانه دلار | فضاهای شغلی ایدهآل |
---|---|---|
ایالات متحده آمریکا | 60,000 الی 100,000 | صنایع دارویی، نفت و گاز و فناوریهای پیشرفته |
آلمان | 45,000 الی 70,000 | صنایع شیمیایی |
کانادا | 50,000 الی 85,000 | صنایع دارویی و مراکز تحقیقاتی |
سوئیس و اتریش | 80,000 الی 120,000 | صنایع دارویی، مراکز تحقیقاتی |
ژاپن | 40,000 الی 60,000 | صنایع خودروسازی، الکترونیک و پتروشیمی |
باورهای درست و نادرست درباره رشته شیمی کاربردی
رشته شیمی کاربردی از آن دست رشتههای حاشیه ساز در کنکور سراسری است. در واقع خیلیها فکر میکنند که اطلاعات کامل درباره این رشته دارند؛ اما در اصل هیچ اطلاع منطقی و جامع از شرایط تحصیل و بازار کار آن ندارند. در اینباره بهتر است که چند عدد از باورهای درست و نادرست اکثر دانش آموزان درباره رشته شیمی کاربردی را مرور کنیم.
بازار کار خوبی ندارد
خیلیها فکر میکنند که رشته شیمی کاربردی بازار کار خوبی ندارد. اما این یک باور غلط است، زیرا در همهی صنایع به کنترل کیفی محصولات نیاز دارند و چارهای نیست جز اینکه از چند کارشناس رشته شیمی کاربردی استفاده کنند.
همان مهندس شیمی است
برخی به اشتباه رشته شیمی کاربردی را با مهندس شیمی یکی میکنند، در حالیکه این دو تفاوتهای بنیادین دارند. در واقع کارشناس رشته شیمی کاربردی درباره جزئیات تولید مواد شیمیایی معدنی و آلی مطالعه میکند و کارشناس مهندس شیمی قرار است که فرایند عملیاتی شدن ساخت انواع مواد شیمیایی را اجرایی کند. خیلی ساده کارشناس شیمی کاربردی میداند که مواد مختلف چگونه سنتز میشوند و کارشناس مهندس شیمی میداند که از چه نوع فرایندهای کارخانهای برای ساخت مواد مختلف استفاده کند.
رشته سادهای است
اگر فکر میکنید که رشته شیمی کاربردی ساده است و به راحتی میتوانید کارشناسی آن را سپری کنید، سخت در اشتباه هستید. بلکه برعکس، زیرا درباره یکی از سختترین رشتههای دانشگاهی صحبت میکنیم. دانشجویان در این رشته قرار است تا وارد بحثهای کاملاً پیچیده علم شیمی شده و با مطالعات روز دنیا آشنا شوند. تحلیلهای فیزیکی و حتی حل معادلات ریاضی بخشی از دروس و بحثهای شغلی شیمی کاربردی است. از طرفی فعالیتهای آزمایشگاهی مطرح است. شیمی کاربردی یکی از عملیاتیترین رشتههای دانشگاهی است و باید ساعتها فعالیتهای پیچیده آزمایشگاهی را سپری کنید.
- بخوانید
فارغ التحصیلان همگی معلم شیمی میشوند
اگرچه دبیری در آموزش و پرورش و یا تدریس کلاسهای کنکور بخشی از بازار کار رشته شیمی کاربردی است؛ اما اصلاً زمینه کار پررنگی محسوب نمیشود. در واقع درصد خیلی کمی از فارغ التحصیلان رشته شیمی کاربردی برای تدریس و معلم شدن اقدام کردهاند. این رشته شاید نام مهندسی نداشته باشد، اما صفر تا صد صنعتی است.
رشته مناسب خانمها است
نمایش خانمها در آزمایشگاه در چند فیلم باعث شده تا خیلی از داوطلبین کنکور، این رشته را در فهرست گزینههای ایدهآل برای خانمها قلمداد کنند. این در حالی است که بخش بزرگی از بازار کار شیمی کاربردی در بدنه صنایع و کارخانجات است و اصولاً آقایان فرصتهای بهتری برای کار در محیطهای صنعتی دارند.
با این رشته نمیتوان مهاجرت کرد
اگرچه توصیه میکنیم که با هدف مهاجرت در آینده انتخاب رشته نکنید، با این حال بهتر است بدانید که رشته شیمی کاربردی از جمله گزینههای پرتقاضا مهاجرت در کشورهای صنعتی است. بازار کار این رشته در کشورهای صنعتی بسیار پررنگ و تقاضا برای مهاجرت تحصیلی در مقاطع تکمیلی خیلی برجسته است.
مزایا و معایب تحصیل در رشته شیمی کاربردی
نام رشته شیمی کاربردی گویای همه چیز است. این رشته قرار است تا درباره کاربردهای شیمی در صنایع مختلف فعالیت کند. همین نکته کافی است تا بدانید که قرار است درباره چه رشته برجسته با زمینههای فعالیت گسترده صحبت کنیم. البته تحصیل در رشته شیمی کاربردی معایب و مزایایی نیز دارد که در ادامه با جزئیات بررسی میکنیم.
- بخوانید
مزایای رشته شیمی کاربردی
اگر قصد تحصیل در رشته شیمی کاربردی را دارید، خیالتان از چند نکته مهم آسوده باشد. مواردی مانند:
- این رشته بازار کار خوبی چه در سطح کنترل کیفی و ارزیابی محصولات و چه در سطح تحقیق و توسعه محصولات صنعتی دارد. به شرط آنکه صنایع نقش پر رنگی در اقتصاد کشور داشته باشند.
- تنوع شغلی شیمی کاربردی بسیار زیاد است. تا جاییکه به راحتی میتوانید زمینه صنعتی فعالیت خود را از صنایع غذایی تا دارویی، پتروشیمی، مواد شیمیایی و یا نفت و گاز و… تغییر دهید.
- میتوانید آزمایشگاه مستقل برای خود راهاندازی کرده و در زمینه کنترل کیفی و یا سنتز مواد خدمات متنوع ارائه دهید.
- از فرصت تدریس در آموزشگاهها به عنوان شغل دوم برخوردار هستید.
- نقش محوری در صنایع مختلف خواهید داشت.
در کنار این مزایا نمیتوانیم از برخی محدودیتها و یا معایب رشته شیمی کاربردی صحبت نکنیم. زیرا محیط کار این رشته تماماً با انواع مواد شیمیایی است که پتانسیل خطرات خاص خود را دارد. از طرفی اگر فرایلنسری و مستقل کار میکنید، بازار کار شما شدیداً تحت تاثیر نوسانات بازار ارز قرار دارد. در عین حال رقابت را فراموش نکنید. زیرا همه ساله تعداد زیادی دانشجو در این رشته پذیرش شده و فارغ التحصیل میشوند.