مشاوره انتخاب رشته تجربی
سالانه دانش‌آموزان زیادی برای تحصیل در رشته تجربی اقدام می‌کنند؛ زیرا افراد بسیاری به این رشته علاقه داشته و آینده شغلی مناسبی برای خود در آن مشاهده می‌کنند. به همین دلیل مشاوره انتخاب رشته تجربی می‌توانند به این افراد کمک زیادی کند.انتخاب رشته در رشته تجربی را می‌توان یکی از سخت‌ترین نوع انتخاب رشته دانست و نقش مشاوره اصولی انتخاب رشته در آن پررنگ‌تر است. اما با وجود همه این سختی‌ها، کسانی که سالانه وارد این رشته می‌شوند، تعداد قابل‌توجهی است و سال به سال نیز افزایش پیدا می‌کند پس به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم که در این مقاله از یاوران دانش، درباره انتخاب رشته تجربی توضیح دهیم.
انتخاب رشته تجربی، سخت ترین انتخاب رشته
همان طور که پیش از این گفتیم، انتخاب رشته تجربی سخت‌ترین انتخاب رشته است؛ زیرا تعداد شهرها و رشتههایی که افراد متقاضی این رشته می‌توانند در آنها تحصیل کنند، بسیار زیاد است و احتمال قبولی در هر کدام از این رشته‌ها و شهرها با هم فرق می‌کند. در انتخاب رشته تجربی، شما باید بین رشته‌ها و شهرهایی که دوست دارید در آنها درس بخوانید، اولویت بندی کنید و همین طور نوع دانشگاهی که می‌خواهید در آن تحصیل کنید را در نظر داشته باشید.
به عبارت دیگر، این که بتوانید به‌درستی اولویت بندی کنید و از میان مراکز آموزشی مختلف، مانند دانشگاههای آزاد، دولتی، پردیس، غیرانتفاعی و روزانه‌ها بهترین گزینه‌ها را انتخاب کنید، کار بسیار دشواری است. ازآنجاکه در رشته تجربی، محدوده بسیار گسترده‌ای برای انتخاب رشته دارید، ممکن است که به مشکل بخورید. اما باید بدانید که بیشتر متقاضیان شاخه‌های رشته تجربی، تنها یک انتخاب دارند؛ یعنی فقط رشته مورد نظرشان را برای دانشگاه رفتن انتخاب می‌کنند و توجه کمتری نسبت به سایر رشتههایی که می‌توانند انتخاب کنند، دارند.
- بخوانید
چرا در انتخاب رشته تجربی به مشکل می‌خورید؟
بسیار از افراد به مشاوره انتخاب رشته تجربی توجهی نمی‌کنند و تنها چیزی را که از بقیه شنیده‌اند، می‌پذیرند. این مشکلاتی که برای انتخاب رشته ممکن است به آنها برخورد کنید، به دلیل ناآگاهی نسبت به رشته‌ها است. برای این که شما بتوانید در یک رشته موفق عمل کنید، باید به صورت کامل با شرایط آن رشته آشنا باشید و اطلاعات مورد نیاز در رابطه با آن را به دست بیاورید.
برای مثال کسی که می‌خواهد در دانشگاه رشته پزشکی را انتخاب کند، نمی‌داند برای این که پزشک شود، باید چه شرایطی را طی کند. کسی که پزشک می‌شود، باید 7 سال در دانشگاه درس بخواند و 2 سال طرح بگذراند تا به یک پزشک عمومی تبدیل شود. اگر بخواهد پزشک متخصص باشد و وارد بازار کار شود، حدود 15 سال طول می‌کشد. بسیاری از افراد بدون توجه به این موضوعات، این رشته را انتخاب کرده و با مشکلات زیادی در دوران دانشگاه مواجه می‌شوند و حتی برخی از آنها، از ادامه تحصیل در رشته پزشکی صرف نظر می‌کنند.
چه افرادی برای تحصیل در شاخه‌های رشته تجربی واجد شرایط هستند؟
همان طور که پیش از این گفتیم، داوطلبان رشته تجربی بسیار زیاد است. این رشته نسبت به سایر رشته‌ها، بیشترین متقاضی را دارد و رقابت در میان آنها بسیار بیشتر از بقیه رشته‌ها به نظر می‌رسد. به همین دلیل ما یک دسته بندی برایتان آماده کرده‌ایم که با توجه به رتبه خود، بدانید که در کدام رشته احتمال قبولی بیشتری دارید.
1- کسانی که رتبه کشوری آنها زیر 15 هزار است.
کسانی که رتبه کشوری آنها کمتر از 15000 است، می‌توانند در رشته‌های پزشکی، دندان پزشکی، داروسازی و دامپزشکی مشغول به تحصیل شوند. معمولا بیشترین انتخاب این افراد، همین رشته‌های ذکر شده است. این دسته از افراد، باید طبق نظرات خود، دانشگاه‌هایی که می‌خواهند در آنها درس بخوانند را اولویت‌بندی کنند. مثلا شما باید دقت کنید که می‌خواهید در چه دانشگاهی درس بخوانید؟ دانشگاه پردیس یا آزاد؟ دانشگاه آزاد در شهر خودتان را شهرهای دیگر؟
در مشاوره انتخاب رشته تجربی متوجه خواهید شد که رشته مناسب برای شما چیست. البته خود شما باید با توجه به شرایط خوانوادگی و اجتماعی خود و همچنین مشورت با خانواده، تصمیم بگیرید که می‌خواهید کدام دانشگاه و یا شهر را در صدر اولویت خود قرار دهید. بعد از انتخاب اولویت‌ها، آن را با مشاور خود در میان بگذارید.
همین طور باید دقت داشته باشید که رشته‌های پزشکی، دندان پزشکی، داروسازی و دامپزشکی، رشتههایی هستند که تفاوت‌های بسیار زیادی با هم دارند. شما باید با توجه به علاقه و استعدادهایی که در خود می‌بینید، یکی از این چهار رشته را انتخاب کنید. توجه به این موضوع برای کسانی که واجد شرایط برای تحصیل در آن چهار رشته هستند، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
و لزوما نباید به صرف قبولی در یکی از این رشته‌ها به آن اولویت بیشتری بدهید و اولویت شما باید فقط براساس پارامترهای شخصی مثل توانمندی و استعداد شما باشد.
کسانی که متقاضی رشته‌های پزشکی، دندان پزکشی، دامپزشکی و داروسازی هستند باید:
- در انتخاب این رشته‌ها، به هیچ عنوان پول و درآمد را معیار خود قرار ندهند.
- حتما با علاقه و استعداد وارد این رشته‌ها شوند؛ زیرا مدت زمان تحصیل در این رشته‌ها زیاد است و بدون علاقه، ممکن است با مشکلات مختلفی روبه‌رو شده و خسته شوید.
- بخوانید
2- کسانی که رتبه کشوری آنها به 15 هزار نزدیک است
کسانی که رتبه کشوری آنها کمی بیشتر از 15000 است، شانس کمتری برای قبول شدن در رشته‌های ذکر شده را دارند. آنها باید بدانند که احتمال قبول شدن آنها در رشته‌های پردیس و شهرهای مرزی کمی بیشتر است. این افراد برای انتخاب این دانشگاه‌ها، باید به نکات زیر توجه کنند:
- آیا خانواده شما می‌توانند از نظر مالی شما را حمایت کند؟
- آیا خانواده شما اجازه می‌دهند که در شهرهای مرزی تحصیل کنید؟
- آیا خود شما توانایی تحصیل در یک شهر مرزی را دارید؟
هر چقدر که رتبه شما به 15 هزار و بیشتر از آن نزدیک‌تر شود، احتمال این که در رشته‌های پزشکی، داروسازی، دندان پزشکی و دامپزشکی قبول شوید، کمتر و کمتر می‌شود. این دسته از افراد، به جای این رشته‌ها می‌توانند به رشته‌های پیراپزشکی روی بیاورند. احتمال قبول شدن این افراد در رشته‌های هوشبری، فیزیوتراپی و دیگر موارد این‌چنینی بیشتر است.
افرادی که در این دسته قرار می‌گیرند، باید بدانند که اولین اولویتشان باید شهر خودشان باشد؛ زیرا در شهر خودشان احساس راحتی بیشتری دارند و مجبور نیستند که با مشکلات شهرهای دور دست و پنجه نرم کنند. البته باید بدانید که برخی از دانشگاه‌ها چون به‌عنوان دانشگاههای خاص به شمار می‌روند، رفتن از هر شهری به آن شهر برای تحصیل در این دانشگاههای خاص، ارزشش را دارد. در این زمینه، حتما به توصیه‌های مشاوره انتخاب رشته تجربی خود توجه لازم داشته باشید.
3- کسانی که رتبه کشوری آنها بین 15 هزار تا 30 هزار است.
این دسته از افراد شانس زیادی برای قبول شدن در رشته‌ها و دانشگاه‌هایی که قبل از این گفتیم را ندارند، اما می‌توانند در انتخاب‌های خود، آنها را در اولویت‌های اول خود قرار دهند و بیشتر به دانشگاههای آزاد و پردیس این رشته‌ها توجه کنند. بعد از این چهار رشته، به رشته‌های پیراپزشکی دقت کنند.
انتخاب رشته‌های پیراپزشکی
این افراد می‌توانند با توجه به استعداد، علاقه و توانمندی‌های خود، بهترین رشته پیراپزشکی را برای خود انتخاب کنند. رشته‌های پیراپزشکی هم تفاوت‌های زیادی با یکدیگر داشته و نقاط مشترک زیادی را نمی‌توان در میان آنها مشاهده کرد.
کاری که شما باید انجام دهید، انتخاب کردن رشته‌های مورد علاقه و مناسب است. برای مثال شما نباید هم رشته پرستاری، هم اتاق عمل و یا هوشبری و دیگر رشته‌های پیراپزشکی را در انتخاب‌های خود قرار دهید. بلکه باید یک رشته را انتخاب کرده و برای همان رشته در دانشگاههای مختلف درخواست دهید. رشته‌های پیراپزشکی هم مانند آن چهار رشته، در داشگاه‌های مختلف مانند دانشگاه آزاد، پردیس، دولتی، غیر انتفاعی و روزانه وجود دارند و اگر پذیرفته شدید، می‌توانید در آنها درس بخوانید.
لازم است که در مورد تمام رشته پیراپزشکی آگاهی کامل پیدا کنید. به طوری که بتوانید رشته مناسب خودتان را به راحتی تشخیص دهید.
انتخاب رشته‌های غیر پیراپزشکی
هر چقدر که رتبه شما از رتبه 15 هزار به 30 هزار کشوری نزدیک‌تر شود، احتمال این که در رشته‌های پیراپزشکی قبول شوید نیز کمتر می‌شود و باید به رشته‌های غیر پیراپزشکی روی بیاورید. این رشته‌ها شامل رشته بیوتکنولوژی، رشته‌های شناور و دیگر موارد این‌چنینی می‌شوند و می‌توانید در این رشته‌ها تحصیل کنید. افرادی که رتبه آنها بین 15 هزار تا 30 هزار است، باید به نکات زیر برای انتخاب رشته توجه داشته باشند:
- شما باید هزینه‌های شهریه و تحصیل در رشته‌های پیراپزشکی و غیر از آن را در دانشگاههای پردیس و آزاد را مورد توجه قرار دهید.
- به شرایط خانوادگی خود دقت کنید.
انتخاب رشته داوطلبانی که در این بازه هستند هم جز انتخاب رشته‌های سخت محسوب می‌شود زیرا داوطلب با اکثر رشته‌های این بخش آشنا نیست و میل چندانی هم به آنها ندارد. پس اگر رتبه شما در این بازه است حتما وقت زیادی را به آشنایی با رشته‌ها اختصاص دهید و مطمئن باشید می‌توانید رشته‌ای باب میل خود را پیدا کنید.
4- انتخاب رشته افرادی با رتبه بالای 30 هزار کشوری
کسانی که رتبه بالای 30 هزار دارند باید با توجه به مشاوره انتخاب رشته تجربی رشتههایی که دوست دارند و واجد شرایط برای تحصیل در آن رشته هستند را انتخاب کنند. این دسته از افراد هم باید انتخاب‌های اول خود را رشته‌های پیراپزشکی قرار دهند؛ البته برای شهرهای دور از مرکز استان‌ها، شانس بیشتری دارند. همین طور می‌توانند در دانشگاههای آزاد و پردیس راحت‌تر قبول شوند.
انتخاب رشته‌های شناور
کسانی که رتبه آنها بالاتر از 30 هزار است، باید بیشتر توجه خود را روی رشته‌های شناور قرار دهند؛ زیرا احتمال قبولی آنها در این رشته‌ها به مراتب بیشتر از رشته‌های پیراپزشکی است و می‌توانند در بهترین دانشگاه‌ها درس بخوانند. بسیاری از کسانی که رتبه بیشتر از 30 هزار دارند، فکر می‌کنند که نمی‌توانند رشته‌های خوبی قبول شوند؛ به همین دلیل به فرآیند انتخاب رشته بی‌توجه اند و با بی‌دقتی، رشته‌ها را انتخاب می‌کنند.
انتخاب رشته بد می‌تواند تأثیرات مخرب و بدی روی آینده فرد به جا بگذارد؛ زیرا وقتی که این دانش‌آموز با بی‌دقتی رشته‌ها را انتخاب می‌کند و در یکی از آنها قبول می‌شود، شروع به تحصیل در آن رشته می‌کند و ازآنجاکه علاقه زیادی به آن رشته ندارد، ممکن است ناکامی‌ها و مشکلات زیادی را تجربه کند و زمان زیادی را از دست بدهد.
توجه به مشاوره انتخاب رشته برای انتخاب یک رشته مناسب
اگر شما هم یکی از افرادی هستید که رتبه کشوری بالای 30 هزار دارید، باید با کمک مشاور خود، یک انتخاب رشته درست و اصولی داشته باشید که برایتان مناسب باشد. در این صورت می‌توانید در بهترین رشته‌های ممکن با شرایط دانشگاهی خوب قبول شوید. به صورت کلی مشاوره انتخاب رشته تجربی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و باید به آن توجه زیادی کنید.
در بسیاری از مواقع افرادی که جزء این دسته هستند، می‌توانند موفقیت‌های بیشتری در مقاطع مختلف نسبت به کسانی که در رشته‌های خوب رشته تجربی قبول شده‌اند، کسب کنند. تنها کاری که لازم است انجام دهید، داشتن یک مشاوره انتخاب رشته مناسب است تا بتوانید با بهره بردن از تخصص مشاور، بهترین رشته‌ها را انتخاب کنید.
- بخوانید
5- کسانی که مجاز به انتخاب رشته روزانه نیستند.
کسانی که رتبه آنها به‌گونه‌‌ای است که نمی‌توانند در رشته‌های روزانه و نوبت دوم تحصیل کنند، می‌توانند در رشته‌های مختلف در دانشگاههای آزاد، پردیس، غیرانتفاعی، پیام نور و دیگر موارد درس بخوانند. این دسته از افراد باید امیدوار باشند و امید خود را از دست ندهند.
کسانی که نمی‌توانند رشته‌های روزانه را انتخاب کنند، می‌توانند در رشتههایی شروع به تحصیل کنند که نیازی به آزمون ندارند. برخلاف تفکرات برخی از افراد، رشتههایی که به آزمون نیازی ندارند هم اصلا رشته‌های بدی نیستند؛ بلکه شانس موفقیت در آنها نیز بسیار زیاد است. یک مشاوره انتخاب رشته تجربی می‌تواند به شما برای داشتن یک انتخاب درست و مناسب کمک کند.
چرا برخی دانشگاههای آزاد، بدون آزمون هستند؟
به دلایل زیر، ممکن است که برای تحصیل در یک رشته، نیازی به آزمون نباشد:
تکمیل نشدن ظرفیت
امکان ارائه این رشته‌ها در دانشگاههای مختلف، زیاد است: یعنی تمامی دانشگاه‌ها این رشته را ارائه می‌دهند و ظرفیت‌های مورد نیاز برای آن رشته هنوز تکمیل نشده است. به همین دلیل برای پر شدن ظرفیت‌های آن رشته، به‌راحتی می‌توان آنها را انتخاب کرد و به موفقیت شغلی رسید.
نداشتن متقاضی زیاد
برخی از این رشته‌ها متقاضی زیادی ندارند، اما چون جامعه به این شغل‌ها نیاز دارد، افراد می‌توانند بدون آزمون در آنها شرکت کنند. ممکن است که برخی از این رشته‌ها، بازار شغلی مناسبی داشته باشند، اما ازآنجاکه کسی به آنها توجه نمی‌کند، بدون آزمون می‌توان در آنها درس خواند؛ مانند رشته گیاه پزشکی. اگر به این رشته‌ها آگاهی داشته باشید و بدانید که بازار شغلی آنها چگونه است و در خود استعداد و علاقه برای تحصیل در آن رشته را ببینید، می‌توانید در آینده درآمد مناسبی داشته باشید.
افرادی که نمی‌توانند رشته‌های روزانه را انتخاب کنند
- رشته‌های زیادی وجود دارند که می‌توانید در آنها درس بخوانید. تنها باید درباره آنها تحقیق کرده و اطلاعات مورد نیاز را به دست آورید.
- به رشته‌های شناور توجه کنید؛ رشته‌های شناور می‌تواند موقعیت‌های شغلی مناسبی برای شما ایجاد کنند.
- در دانشگاههای پردیس، آزاد، غیرانتفاعی و دیگر موارد، رشتههایی وجود دارند که بسیار کاربردی و مهم هستند. مثلا برخی رشته‌های پیراپزشکی در این دانشگاه‌ها برای کسانی که نمی‌توانند رشته‌های روزانه را انتخاب کنند، وجود دارد که فرصت‌های مناسبی را در آینده آنها ایجاد می‌کنند.
بهترین انتخاب برای کسانی که نمی‌توانند رشته‌های روزانه را انتخاب کنند
کسانی که نمی‌توانند رشته‌های روزانه را انتخاب کنند، با داشتن مشاوره انتخاب رشته تخصصی تجربی می‌توانند رشتههایی را انتخاب کنند که نه‌تنها برای آنها مناسب است، بلکه در آینده موقعیت‌های مناسب و درآمد بالایی را برایشان به دنبال خواهد داشت. این گروه از افراد اگر نتوانستند در مقطع دبیرستان، خوب عمل کنند، باید تلاش خود را در رشته‌های دانشگاهی بالا برده تا بتوانند به هدف خود برسند.
کسانی که می‌خواهند انتخاب رشته تجربی داشته باشند
اولویت‌هایی که از 1 تا 50 دارید، باید رشتههایی باشند که در ابتدا احتمال قبولی شما 0 باشند و در نهایت، احتمال قبولی به 100 می‌رسد؛ یعنی انتخاب رشته 1 شما باید رشتههایی باشند که بیشتر میزان علاقه و کمتری احتمال برای قبول شدن در آن را دارید. انتخاب 150 شما باید رشته‌ای باشد که کمترین میزان علاقه و بیشترین احتمال برای قبول شدن در آن را دارید.
پاسخ به سوالات متداول شما
آیا برای انتخاب رشته تجربی داشتن مشاور الزامی است؟
شما باید توجه داشته باشید که کسی شما را اجبار نمی‌کند؛ اما مشاورها با توجه به تجربیات خود و اطلاعاتی که درباره رشته‌ها و بازار کار آینده آنها دارند، بهتر می‌توانند رشتههایی که برایتان مناسب هستند را تشخیص دهند.
چرا برخی از رشته‌ها به آزمون ورودی نیازی ندارند؟
برخی از رشته‌ها به دلیل این که متقاضی زیادی ندارند یا تمامی دانشگاه‌ها آن رشته را تدریس می‌کنند و آن رشته هنوز ظرفیت دارند، بدون آزمون دانشجو می‌پذیرند. افراد زیادی از طریق همین رشته‌های بدون آزمون تواسته‌اند بازار کاری و درآمد مناسبی داشته باشند.
آیا برای رشته‌های شناور، بازار کار مناسبی وجود دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که یکی از رشته‌های شنار، روانشناسی است که امروزه توجه افراد به کمک‌هایی که یک روانشناس می‌تواند به آنها کند، زیاد شده است. اما شما به هیچ عنوان به بازار کار و درآمدی که می‌توانید از آن رشته داشته باشید را اولویت قرار ندهید؛ بلکه علاقه، استعداد و توانمندی‌های خود را با ملاک قرار داده و با توجه به آنها یک رشته خوب انتخاب کنید.
