مضرات انتخاب رشته نرم افزاری (رایگان) + 6 خطر انتخاب رشته آنلاین
آیا نرم افزارهای انتخاب رشته و سایتها میتوانند یک مرجع تمام قد برای تعیین مسیر آینده زندگی شما باشد؟ آیا حاضر هستید که از تحصیل دانشگاهی تا ادامه مسیر شغلی و حتی تمامی ابعاد زندگی خود را در همین لحظه از دنیای ماشینی بیرون بکشید و بخواهید سنگ بنای زندگی خود را بر تحلیلهای صفر و یک نرمافزارها بنا کنید؟
تکیه بر انتخاب رشته آنلاین و یا نرمافزاری مانند آن است که صرفاً با در اختیار داشتن ماشینحساب ادعای حل پیچیدهترین مسائل ریاضی را بکنید. اما آیا این کار امکان پذیر است؟
انتخاب رشته، فرایندی است که تنها یکبار در مسیر تحصیل هر دانشآموز اتفاق میافتد. در عین حال همین یکبار قرار است تا مسیر تحصیل تا آینده شغلی او را تعیین نماید. بنابراین مهم است که این انتخاب کاملاً کارشناسی شده و در بهترین شرایط ممکن و با بررسی تمامی جوانب انجام شود. اما آیا در انتخاب رشته آنلاین به تمامی جوانب از شرایط تحصیلی، علاقه، استعداد و توانمندی دسترسی داریم؟
در این مقاله از گروه یاوران دانش قصد داریم تا از مضرات انتخاب رشته نرم افزاری صحبت کرده و راهکار بهتری برای استفاده از این نرمافزارها ارائه کنیم.
- بخوانید
چرا داوطلبین انتخاب رشته نرم افزاری را انجام میدهند؟
هوش مصنوعی و تهیه چارتهای نرمافزاری ردپای خودش را در تمامی ابعاد زندگی ما گسترانده است و در ماجرای کنکور و هدایت تحصیلی نیز حضور کم و بیش پررنگی دارد. اما سوال این است که چرا داوطلبین از این نرمافزارها استقبال میکنند؟ جز این است که انتخاب رشته مهمترین تصمیم زندگی آنها است و باید با دقت و بررسی تمامی جزئیات انجام شود؟
تجربه نشان داده است که بیشتر داوطلبین از توانایی اشراف کامل بر تمامی رشتههای دانشگاهی و بررسی همزمان تمامی رشتهها در کنار هم ناتوان هستند. آنها به یکباره با تعداد زیاد کد رشته در انبوه دانشگاهها روبرو میشوند و در این میان قرار است تا انتخابی با توجه به رتبه کنکوری خود و در مدت زمانی کوتاه داشته باشند. تحلیل این حجم زیاد اطلاعات دشوار است.
همین نکته ساده باعث میشود تا استقبال از انتخاب رشته آنلاین افزایش پیدا کند. این در حالی است که انتخاب رشته کامپیوتری صرفاً یک ابزار برای بررسی آماری کد رشتههای دانشگاهی است و لازم است تا مسیر هر داوطلب با جزئیات دقیقتری بررسی شود. اما کمبودها و نواقص انتخاب رشته نرم افزاری چیست؟
چالش علاقه، استعداد و توانایی در نرم افزار انتخاب رشته
همه ما میدانیم که انتخاب رشته باید با توجه به ۳ آیتم کلیدی علاقه، استعداد و توانایی انجام شود. اینکه این سه آیتم چه هستند، چه الزاماتی دارند و چرا مهم هستند، موضوع دیگری است که در بحث کارشناسی مشاوره انتخاب رشته با جزئیات به تک تک آنها پرداخته خواهد شد.اما سوال کلیدی این است که در نرم افزار انتخاب رشته تا چه اندازه به این آیتمها توجه شده است؟
کافی است یک نگاه اجمالی در فرایند انتخاب رشته رایگان و کامپیوتری داشته باشید تا به سادگی متوجه شوید که هیچ کدام از این آیتمهای کلیدی وجود ندارند. این موضوع را با نگاه دقیقتری ارزیابی میکنیم:
علاقه در انتخاب رشته تحصیلی
علاقه اولین و البته کلیدیترین پارامتر انتخاب رشته است. در عین حال چالش برانگیزترین پارامتر نیز میباشد. دانشآموزان حین تحصیل به خیل بسیاری از رشتهها علاقه نشان میدهند، اما آیا این علاقه واقعی است؟ و یا صرفاً نگاهی افراطی تحت تأثیر محیط پیرامون از قبیل القائات خانوادگی، اجتماعی، دوستان و آشنایان است؟
تجربه نشان داده است که در بسیاری از موارد علایق مطرح شده توسط داوطلبین واقعی نیست و در آینده خیلی زود رنگ میبازد. اگر چه در نرم افزار انتخاب رشته گزینه علاقه پیش بینی شده است؛ اما آیا این نرمافزارها میتوانند واقعی بودن و یا تصمیم احساسی داوطلب را ارزیابی کنند؟
کافی است تیک گزینه علاقه در نرم افزار انتخاب رشته را تغییر دهید تا با مسیر کاملاً متفاوتی از انتخاب رشته روبهرو شوید! به همین سادگی آیتم کاملاً کارشناسی علاقه با جابجایی یک تیک در نرمافزار دگرگون میشود.
- بخوانید
استعداد در انتخاب رشته تحصیلی
استعداد دومین آیتم کلیدی برای انتخاب رشته است که در نرمافزارها هیچ توجهی به آن نخواهد شد. چرا که نرمافزارها ابزار لازم برای پیدا کردن استعداد را در اختیار ندارد. ممکن است این طور استدلال کنید که میتوانیم با تستهای آنلاین استعدادیابی کنیم. اما استعدادیابی ماجرایی کاملاً پیچیده است که لازم است تا با نگاه کارشناسی شده بررسی شود و صرفاً نمیتوانیم با چند تست یکسان نرمافزاری فرمولی مشترک را برای تمامی افراد در نظر بگیریم. از طرفی نرم افزار انتخاب رشته محیطی روانشناسی نیست و صرفاً استعداد شما را در همان تیک گزینه علاقهمندی خلاصه میکندو البته بسیاری از آنها نیز هیچ گزینه و یا توجهی به مقوله استعداد شخصی داوطلب ندارد و اصلا استعداد را دخیل در فرآیند انتخاب رشته فردی وی نمیکند.
توانمندی در انتخاب رشته تحصیلی
توانمندی ماجرایی کاملاً متفاوت از استعداد است. توانمندی به معنای توانایی انجام کار است و جدا از بحث استعداد بررسی میشود. به عنوان مثال یک فرد با استعداد قابل توجه در فوتبال زمانی موفق است که توانایی بازی کردن در تورنمنتهای بزرگ و دشوار را داشته باشد. این فرد علاوه بر استعداد به آمادگی بدنی نیز نیاز دارد.
اما آیا نرم افزار انتخاب رشته میتواند توانایی شما برای تحصیل در برخی رشتهها و در آینده شغلهای مربوط به همان رشتهها را ارزیابی کند؟ بارها با افرادی روبرو هستیم که نسبت به رشته تحصیلی و یا شغلی خود ناراضی هستند؛ زیرا از لحاظ روحی شرایط پذیرش آن را ندارند و قدمهای اشتباه خود را خیلی قبلتر و حین مرحله حساس انتخاب رشته برداشتهاند و حالا در مسیری بیبازگشت پرسه میزنند.
نرمافزارها و سایتهای گوناگون انتخاب رشته سراسری کنکور به هیچ عنوان توانمندیهای داوطلب را بررسی نمیکنند و اغلب هیچ گزینهای برای بررسی این منظور همانند استعداد تعبیه نکردهاند و از این بابت بسیار زیانبار عمل میکنند.
- بخوانید
چالش خانواده و انتخاب رشته آنلاین و نرمافزاری
در بحثی کامل از پارامترهای اصلی علاقه، استعداد و توانایی در انتخاب رشته صحبت کردیم و گویا هیچکدام از این پارامترها در پروسه طراحی شده نرم افزار انتخاب رشته شکل نمیگیرد. چرا که این نرمافزارها ذاتاً از ابزار تحلیل شخصیت افراد بیبهره هستند. اما در قدم بعدی میتوانند هوای خانواده را در انتخاب رشته داشته باشند؟
خانواده عامل تعیین کننده و اهرم قدرتمندی در انتخاب رشته است. موقعیت اجتماعی، شرایط شغلی، انتظارات و برآوردهای خانوادگی، آرزوها و خواستهها و حتی وجود برخی افراد خاص در خانواده همگی عوامل تعیین کننده هستند که گاهاً بر مسیر انتخاب رشته یک داوطلب تأثیر میگذارند. اما آیا نرم افزار انتخاب رشته این موارد را بررسی میکند؟
مثلاً در این نرمافزارها برای خواستهها، علایق، اهداف و حتی آرزوهای والدین آیتمی پیش بینی شده است؟ در عین حال تا چه اندازه از تعامل میان خانواده و دانشآموز اطلاع دارد؟ آیا میتواند در شکلگیری این تعامل برای هدایت تحصیلی دانشآموز تأثیرگذار باشد؟ قاعدتاً اینطور نیست و فاکتور تعیین کننده خانواده در جریان انتخاب رشته آنلاین به راحتی فراموش میشود.
نگاهی به شرایط انتخاب رشته آنلاین و کامپیوتری
در این مقاله قصد نداریم تا نرم افزار انتخاب رشته را بهطور کامل غیرکاربردی معرفی کرده و آن را در هر شرایطی زیر سوال ببریم و استفاده از آن را ممنوع کنیم. چرا که این ابزار با قابلیت بررسی جامع تمامی رشتهها در کنار هم میتواند ابزاری سودمند برای تحلیل شرایط انتخاب رشته باشد. اما قاعدتاً یک تصمیمساز نهایی نیست؛ بلکه ابزاری برای رسیدن به تصمیمی بهتر است.
در روند کار نرم افزار انتخاب رشته شرایطی حاکم است که لازم است تا به درستی از آنها مطلع باشید:
انتخاب عمومی را پیشنهاد میکند
نرم افزار انتخاب رشته براساس دادهها و چارت برنامه نویسی معین طراحی شده است. هر چند ردپای هوش مصنوعی در این نرمافزارها وجود دارد؛ اما به هر حال خط دستوری آنها بررسی رشتهها براساس رتبه و برخی شرایط عمومی داوطلبین است. همین نکته ساده کافی است تا نتایج اعلام شده برای تمامی داوطلبین با رتبههای یکسان به یک شکل باشد.
البته داوطلبین از یکدیگر بیخبر هستند و قاعدتاً همگی در این جریان یکنواخت وارد میشوند. این نکته خطر کاهش قبولی داوطلب را زیاد میکند. زیرا بدون اطلاع از یکدیگر تحت القای جمعی نرمافزارها انتخاب رشته یکسانی انجام دادهاند و دامنه رقابت را برای یکدیگر سختتر کردهاند.
انتخابی با معیار رتبه کنکوری
رتبه کنکوری شما تنها اطلاعاتی است که در اختیار نرم افزار انتخاب رشته قرار میگیرد. نرمافزار نیز در نهایت با ملاک قرار دادن چند گزینه محدود مانند علاقه و یا گرایش شما، شهر محل سکونت و یا منطقه کنکوری شما فهرستی از رشتههای دانشگاهی را معرفی میکند. این سادهترین کاری است که میتوان برای انتخاب رشته تحصیلی انجام داد.
در این ماجرا دیگر خبری از بررسی شرایط خاص داوطلبین، علاقه واقعی، استعدادها و توانمندیها و… نیست. صرفاً رشته شما با توجه به رتبه شما طبقهبندی میشود.
خطرات انتخاب رشته آنلاین چه هستند؟
بر فرض اینکه تمامقد بر فهرست رشتههای معرفی شده در نرم افزار انتخاب رشته اعتماد کردهاید و قصد دارید تا متکی بر همین استدلال صفر و یکی مسیر زندگی آینده خود را انتخاب کنید احتمال آنکه در رشتهای قبول شوید، زیاد است. اما آیا آن رشته بهترین گزینه پیش به روی شما بوده است؟ خطرات جدی، داوطلبین متکی بر انتخاب رشته رایگان و کامپیوتری را تهدید میکند. از قبیل
- بخوانید
1- نرمافزار مبتنی بر اطلاعات سال گذشته است
اولین خطر انتخاب رشته با اطلاعات قدیمی و گاهاً ناکارآمد سالهای گذشته است. نرمافزارها از شرایط بهروز جو حاکم بر انتخاب رشته دانشگاهی اطلاعی ندارند. چرا که هنوز اطلاعات آماری از سلایق، خواستهها، تفکرات و هدفگذاری داوطلبین در سال جدید استخراج نشده است تا براساس آن انتخاب رشته انجام شود. بنابراین تنها ابزار اطلاعاتی و آمار دانشگاهی نرمافزارها نتایج کسب شده سال قبل است. اما آیا اطلاعات سال قبل برای سال جدید کارآمد است؟
کافی است شرایط کنکور و رشتههای محبوب ۲۰ سال قبل را با شرایط یک سال پیش مقایسه کنید. تفاوتها زمین تا آسمان است. اما این تفاوتها به یکباره ایجاد شده است؟ قطعاً شرایط امسال مانند پارسال نیست.
تغییراتی هر چند کوچک مانند کد رشتههای جدید،تغییر ظرفیتها، سلایق و نگرش متفاوت اجتماعی و تغییرات بازار کار ماجرا را دگرگون میکند.
2- اطلاعات نرمافزارها ناقص و گاهاً غلط است
چه تضمینی وجود دارد که نرم افزار انتخاب رشته با تکیه بر اطلاعات درست فعالیت میکند؟ چه کسی این اطلاعات را کاملاً صحیح در اختیار آن قرار داده است؟ تا آنجا که میدانیم سازمان سنجش هیچ مسئولیتی به هیچ نهادی برای درج اطلاعات دقیق و آماری کنکور ندارد و سازمان سنجش این اطلاعات را هیچگاه منتشر نکرده است، با این حساب نرمافزارها اطلاعات دقیق خود را از کجا آوردهاند؟ و یا لزوماً دارای اطلاعات دقیق هستند؟
در مرحلهای بالاتر آیا با وجود اطلاعات دقیق از توان تحلیل کامل این دادهها و بررسی دقیق نتایج برخوردار هستند؟ قاعدتاً اینطور نیست و نمیتوانیم از یک نرمافزار صفر و یکی انتظار تحلیل جامع شرایط را داشته باشیم.
3- عدم اطلاع از تغییرات جدید سازمان سنجش و رشتههای تحصیلی دانشگاهی
نرم افزار انتخاب رشته هیچ بازخوردی از تغییرات در سطح دانشگاهی ندارد. مثلاً عموماً از کد رشتههای جدید بیاطلاع است و یا شرایط خاص پذیرش سهمیه مناطقی که هر سال تغییر میکند را ندارد.
در عین حال از آمار قبولیها و سمت و سوی اعمال شده در اجتماع بیاطلاع است. دل سپردن به انتخاب رشته آنلاین مانند آن است که چشم بسته در مسیری به ظاهر آشنا اما کاملاً زیر و رو شده گام بر میدارید.
4- شرایط خاص داوطلب در نظر گرفته نمیشود
هدفگذاری نرم افزار انتخاب رشته نهایتاً تا قبولی دانشگاه است. این نرمافزارها پاسخگوی یک عمر زندگی داوطلب نیستند. این در حالی است که انتخاب رشته تازه آغاز زندگی پرفراز و نشیب هر کسی است. اما نرمافزارها نمیتوانند شرایط خاص هر داوطلب را بررسی نمایند و در انتخاب رشته اعمال کنند.
مثلاً در مورد آینده شغلی رشتهها هیچ بازخوردی ندارند و تنها متکی بر محبوبیت این رشتهها در سالهای گذشته تصمیم میگیرند. اما آیا محبوبیت رشتهها در طول سالها همیشه یکسان است؟
5- آیا در بهترین رشته قبول خواهید شد؟
جدیترین خطر انتخاب رشته آنلاین مواجه شدن با فرصتهای بهتر اما از دست رفته در دوران تحصیل دانشگاهی است. بارها دیدهایم که افراد پس از قبولی در دانشگاه با رشتههایی مواجه میشوند که فرصت قبولی را در آنها داشتهاند و صرفاً به علت کمآگاهی و یا عدم بررسی کامل کد رشتهها این فرصتها را از دست دادهاند.
ماجرا مانند کسی است که برای شرکت در یک مهمانی در اولین بوتیک لباسی را تهیه میکند و بعد در شب مهمانی متوجه میشود که دیگران لباسهای بهتری بر تن دارند. این فرد قطعاً از تصمیم سریع و بدون جستجوی خود ناراضی است. اما اگر گشتی در بازار زده باشد و همه لباسها را بررسی کرده و بهترین را با توجه به سلایق خود انتخاب کرده باشد، آیا باز هم از پوشیدن لباس خود احساس ناخوشایندی دارد؟
وقتی از نرم افزار انتخاب رشته استفاده میکنید، در واقع فرصت گشت زدن در بازار رشتههای دانشگاهی را از خود محروم کردهاید. این یک خطر جدی است؛ چرا که احتمالاً در آینده حسرت فرصتهای از دست رفته را خواهید خورد.
- بخوانید
6- آیا رشتههای دانشگاهی را همه جانبه بررسی کردهاید؟
حق انتخاب بزرگترین ویژگی انتخاب رشته است. حقی که گاهاً به سادگی از کنار آن عبور میکنیم و ماجرای به این بدیهی را از خود محروم میکنیم. تکیه بر انتخاب رشته رایگان کامپیوتری مانند آن است که حق بدیهی انتخاب براساس خواستههای خود را از خود محروم کرده باشیم. چرا که هرگز نمیتوانیم رشتههای دانشگاهی را همه جانبه و از زوایای گوناگون بررسی کنیم.
شاید اینطور استدلال کنید که دانشآموز کمتجربه و کم آگاه چگونه میتواند بهترین انتخاب را داشته باشد؟ آیا همین دانشآموز اگر در جریان دیدگاههای متفاوت و زوایای گوناگون هر رشته با نگاه تخصصی و مشاورهای قرار بگیرد، آیا باز هم فرد کمآگاهی است؟ این در حالی است که با تکیه بر فرآیند نرمافزاری خودش را از بررسی جامع و کارشناسی رشتههای دانشگاهی محروم کرده است.
چطور از نرم افزار انتخاب رشته استفاده کنیم؟
مضرات انتخاب رشته نرم افزاری برای انتخابی بیبرنامه و صرفاً متکی بر دادههای کامپیوتری خطرناک است. اما همین نرمافزارها میتوانند ابزاری سودمند در اختیار کارشناسان انتخاب رشته باشند. چرا که کارشناسان میتوانند از اطلاعات کلی این نرمافزارها برای استنتاج نتایج خوب و سودمند استفاده کنند. نرم افزار انتخاب رشته فقط یک ابزار آماری است که برای تحلیل اطلاعات و دادههای آن به نگاه کارشناسی نیاز داریم.
برای درک بهتر این موضوع کافی است یک پزشک را تجسم کنید که برای معاینه دقیق و تصمیم در انتخاب بهترین روش درمانی از ابزارها مانند سونوگرافی و یا سیتیاسکن استفاده میکند. پزشک با استناد به اطلاعات عکسبرداری میتواند بهترین روش درمانی را تجویز کند. اما آیا خود بیمار قادر است تا از اطلاعات سونوگرافی و یا سیتیاسکن سر در آورد؟
در عین حال صرفاً با عکسبرداری مانند سونوگرافی و یا سیتیاسکن مراحل درمانی آغاز شده است؟ روش استفاده از نرم افزار انتخاب رشته دقیقاً شبیه همین مثال است. چرا که این نرمافزارها صرفاً ابزارهایی هستند که میتوان از آنها برای پی بردن به شرایط کنونی داوطلب استفاده کرد.
- بخوانید
توصیههایی برای انتخاب رشته دانشگاهی
خیلیها ماجرای انتخاب رشته تحصیلی را امری ساده و سرراست و کاملاً شفاف و بدیهی میدانند. مثلاً اینطور استنباط میکنند که کافی است رشتهها را با توجه به رتبه کنکور خود و با در نظر گرفتن علایق انتخاب کنید. اما همین افراد وقتی با دریای بیپایان رشتههای دانشگاهی در مرحله انتخاب روبرو میشوند، به ناگهان با حجم بزرگی از اطلاعات مواجه هستند.
بررسی رشتهها، پتانسیل قبولی در آنها با توجه به رتبه کنکوری، ترتیب قرار دادن رشتهها در کنار هم، در نظر گرفتن علایق، استعدادها و… همگی این چالشها را هر چه جدیتر میکنند.
استفاده از نرم افزار انتخاب رشته صرفاً پاک کردن صورت مسئله است. حوصله ندارید با جزئیات کامل تمامی کد رشتهها را بررسی کنید و میخواهید یک روش آماده در اختیار بگیرید. اما آیا خودتان را برای مواجهه با مشکلات این انتخاب آماده کردهاید؟
اگر فرصت بررسی تمامی کد رشتهها را ندارید و یا از اطلاعات کامل و دانش این کار برخوردار نیستید، قرار نیست تا زندگی آینده خودتان را به تصمیمسازی صفر و یکی بسپارید. مشاوره حضوری انتخاب رشته یک روش مطمئن برای کسب اطلاعات لازم و تهیه استراتژی هدفمند است.
در چنین مشاورههایی افراد با کارشناسان متعدد روبهرو هستند و از نکته نظرات چندین نفر آگاه بهره میبرند که این جریان به خوبی آنها را در مسیر انتخاب رشته هدایت خواهد کرد. برای انجام مراحل انتخاب رشته حضوری تحت نظارت کارشناسان خبره و با تجربه این امر میتوانید از خدمات ما در گروه یاوران دانش استفاده کنید.